Koolmonoxide wordt ook wel de sluipmoordenaar genoemd. Helaas is dit een passende bijnaam: jaarlijks krijgt de brandweer 10 overlijdensberichten en 150 meldingen van ziekenhuisgevallen binnen naar aanleiding van koolmonoxidevergiftiging. Het is dus belangrijk koolmonoxide in huis op tijd te herkennen en de stof weg te filteren. In deze blog vertellen we alles over koolmonoxide.
Wat is koolmonoxide in huis
Koolmonoxide komt vrij bij een onvolledige verbranding van bijvoorbeeld olie, gas en hout. Deze onvolledige verbranding ontstaat als er tijdens dit proces te weinig zuurstof aanwezig is. Dit vindt plaats als er wordt verbrand in slecht geventileerde ruimtes, als gasgestookte toestellen slecht worden onderhouden of verkeerd zijn aangesloten. Er is hierin een gradatie welke apparaten veel risico veroorzaken en welke weinig:
- Meeste risico: afvoerloze geisers of geisers met afvoer, gasfornuis/-oven, afvoerloze kachel op petroleum, butagas of gel, gashaarden, open haarden, houtkachels en oude cv-ketels.
- Kleinste risico: HR-CV-ketel mits goed aangesloten.
Bekijk deze blog als je meer te weten wil komen over cv-ketels.
Teveel koolmonoxide is gevaarlijk; het kan leiden tot een koolmonoxidevergiftiging.
Koolmonoxidevergiftiging herkennen
Er zijn verschillende symptomen die je kan krijgen wanneer je een koolmonoxidevergiftiging hebt:
- Hoofdpijn;
- Misselijkheid en overgeven;
- Vermoeidheid;
- Slaperigheid;
- Verwarring;
- En een versnelde hartslag
Veel van deze symptomen komen ook voor bij een griepje. Dit maakt dan ook dat het lastig is om een koolmonoxidevergiftiging te herkennen. Toch is er één duidelijk symptoom waarmee een koolmonoxidevergiftiging te onderscheiden is van de griep: de benoemde symptomen verdwijnen zodra je buiten de deur bent.
Op het moment dat je het merkt, moet je actie ondernemen:
- Doe de deuren en ramen zo snel mogelijk open;
- Waarschuw je familieleden of huisgenoten;
- Ga meteen naar buiten en bel dan 112.
Het moment dat er geen overtollig koolmonoxide meer in de lucht in je huis zit, verdwijnen de symptomen binnen enkele dagen. De brandweer geeft aan dat alleen bij hoge uitzondering blijvend letsel achterblijft door het zuurstofgebrek. Het gaat dan om hersenschade.
Koolmonoxide in huis herkennen en voorkomen
Natuurlijk wil je niet komen tot het punt van een vergiftiging. Maar het is dus alleen lastig om koolmonoxide te herkennen, aangezien het reukloos is. Toch zijn er wel signalen in huis die vroegtijdig aangeven dat er teveel koolmonoxide aanwezig is:
- Ramen beslaan door het vrijgekomen vocht
- Gasvlammen gaan oranje of gelig branden in plaats van blauw. Ze branden ook hoger dan normaal en flakkeren meer.
Het is uiteraard het prettigst om koolmonoxide in de lucht te voorkomen. Er zijn een aantal maatregelen die je kan nemen om je lucht vrij te houden van koolmonoxide:
- Zorg altijd voor frisse lucht door je huis permanent te ventileren;
- Laat je cv-ketel elk jaar controleren door een erkend bedrijf met gecertificeerde monteurs: het is belangrijk dit ook te doen als je een nieuw toestel hebt. De helft van de vergiftigingen wordt juist veroorzaakt door moderne en/of nieuwe cv-ketels.
- Laat geisers ook jaarlijks controleren door een erkend bedrijf. Daarbij is het belangrijk regelmatig zelf te checken of de vlam in de geiser blauw is;
- Schakel voor het verplaatsen of vervangen altijd een erkende installateur in
- En hang koolstofmonoxidemelders op in huis.
Wat is een koolmonoxidemelder in huis en is deze verplicht?
Een manier om tijdig koolstofmonoxide in de lucht op te merken is door een koolstofmonoxidemelder te gebruiken. Deze melders geven een alarm wanneer er te veel koolstofmonoxide in de lucht hangt.
Hierbij is het goed om te letten op het verschil tussen een koolmonoxidemelder (CO melder) en een CO2 melder:
- Een CO2 melder slaat alarm wanneer er slecht geventileerd wordt. Het helpt je dus om de luchtkwaliteit in de ruimte goed te houden, wat concentratieproblemen, gezondheidsklachten zoals suffigheid en de verspreiding van ziektekiemen in de lucht tegengaat.
- Een CO melder gaat af wanneer er een te hoge concentratie koolstofmonoxide in de lucht zit, zodat je weet dat je actie moet ondernemen om dit te verlagen.
Een koolstofmonoxidemelder is niet verplicht in huis, maar het wordt wel sterk aangeraden er één aan te schaffen voor de veiligheid.